Arnhem

Het persbericht van de gemeente luidde officieel: ‘SITA blijft de komende zes tot acht jaar de Arnhemse afvalinzamelaar. Tegen de gunning door de gemeente Arnhem is geen bezwaar gemaakt. Daarmee is de gunning definitief, en staat vast dat SITA tot 2018, mogelijk tot 2020, het huishoudelijk afval in Arnhem blijft ophalen en verwerken.’ Het bericht zorgde voorlopig voor een zucht van opluchting. Natuurlijk bij de Arnhemse vuilnismannen van SITA en hun gezinnen. Maar ook bij de Arnhemse politiek, inclusief de SP.

De Arnhemse SP is altijd tegen publieke aanbestedingen geweest. Vroeger was het inzamelen van afval een taak van de gemeente. Toen de afvalinzameling in Arnhem in 2002 werd geprivatiseerd, heeft de SP zich daar fel tegen verzet. Met reden.

Om een gunning te verkrijgen, gaat een kandidaat-inzamelaar meestal snijden in de kosten. Dat is logisch. Daardoor is hij goedkoper dan zijn concurrenten. Het verbetert zijn kansen om de klus te mogen uitvoeren. Dat is fijn voor de baas, maar niet voor het personeel.

Werkdruk

Want de kostenbesparing wordt meestal over de ruggen van de werknemers binnengehaald. Zij krijgen minder loon, en de werkdruk wordt flink opgevoerd. Minder geld voor meer werk. Bovendien is het de vraag, of de werknemers na het verstrijken van het contract hun baan behouden.

Want om de zoveel jaar wordt de afvalinzameling opnieuw aanbesteed. Misschien wel aan een ander bedrijf dat nog goedkoper is. Dat neemt niet vanzelfsprekend het personeel van het vorige bedrijf over. Tientallen werknemers komen dan mogelijk op straat te staan.

Onrust

In 2011 was het weer zover. De gunning aan SITA liep af. De afvalinzameling in Arnhem zou opnieuw worden aanbesteed. Het gevaar dreigde nu serieus, dat een ander bedrijf dan SITA de gunning zou krijgen. Er ontstond onrust onder de SITA-vuilnismannen. En onder de Arnhemse politiek. Zelfs partijen die in 2002 vrolijk voor de privatisering van de afvalinzameling hadden gestemd, begonnen zich onaangenaam te voelen bij het vooruitzicht van een massaontslag bij SITA. Oei! Die nare gevolgen hadden ze zich toen niet gerealiseerd.

Er werd in de gemeenteraad een voorstel gedaan om het bestek aan te passen. Dat zou dwingend voorschrijven, dat een nieuwe inzamelaar het personeel van SITA zou moeten overnemen. De raadsfractie van de SP twijfelde of dat juridisch haalbaar was, en stemde tegen het voorstel. Het bestuur van de Arnhemse SP had die twijfels niet, en betreurde het stemgedrag van de eigen
fractie. Er ontstond enige onrust binnen de gelederen.

Leerzaam

Sindsdien heeft de Arnhemse SP ernstig nagepraat over de ‘kwestie SITA’. Dat was niet altijd gemakkelijk. Maar het was wel een leerzaam en vruchtbaar gesprek. Wie met elkaar praat en naar elkaar luistert, wordt altijd wijzer. De Arnhemse SP heeft van de vuilnismannen geleerd. Het is belangrijk om solidair te zijn met mensen die tussen de wal en het schip dreigen te vallen. We
moeten solidair zijn met de slachtoffers van onze neoliberale economie. Veel mensen hebben niemand anders dan de SP, om voor hun belangen op te komen. Natuurlijk weet niemand precies, hoe de toekomst er voor het personeel van SITA uitziet. Zelfs niet, nu SITA de komende jaren afval blijft ophalen.

Voorlopig is de druk van de ketel, tot ieders opluchting. Maar we blijven de kwestie opmerkzaam volgen. Dat is de Arnhemse SP aan de mannen en de vrouwen van SITA verplicht.