Arnhem

De SP in Arnhem is altijd een tegenstander geweest van een haven in Rijnboog. We hebben twee kranten in Arnhem verspreid met een aantal goede argumenten waarom juist dit plan niet het beste plan voor Arnhem is. In de Gelderlander van afgelopen zaterdag stond het onderstaande artikel, hierin vinden we aantal van de SP ideeën terug.

Sluis in haven Rijnboog is geen goed idee

De haven in Rijnboog is tot mislukken gedoemd. De sluis ontneemt het zicht op de Rijn en houdt boten buiten de deur.

door Ton Burgers

De gemeente Arnhem heeft een plan laten maken voor het Rijnboog- gebied door de Spaanse architect De Solà-Morales. Onderdeel van dit plan is een haven van 220 meter lengte op de plaats van de Nieuwstraat. Vorig jaar is onder de inwoners van Arnhem een preferendum gehouden, waarbij uit drie varianten voor deze haven gekozen kon worden.
Daarbij kreeg de variant â Sluisâ de meeste stemmen, en deze keuze is door de gemeenteraad bekrachtigd.
Dat niet gekozen is voor een open haven ( korte of lange variant) is, neem ik aan, omdat een open haven zeer hoge kademuren noodzakelijk maakt, wegens de grote fluctuaties in de waterstanden op de Rijn. Tevens moet in dat geval de hoogwaterkering langs de Rijn volledig worden doorgezet om de haven heen; deze hoogwaterkering ligt op 14,35 meter boven NAP.
Geen erg aantrekkelijk idee!
Ik heb begrepen dat het gemeentebestuur eerder heeft overwogen de haven te schrappen uit het plan, maar daar ging de architect niet mee akkoord. De haven is kennelijk de ziel van zijn plan.Vreemd dat het gemeentebestuur niet de vrijheid heeft om een deel van het plan te schrappen; dat is toch de opdrachtgever?
Nu is het interessant dat een Spaanse architect in Nederland aankomt met een haven. De man schijnt uit Barcelona te komen, een geheel andere waterbouwkundige situatie dan in Nederland. Ik heb beroepshalve veel Spaanse en Italiaanse havens geadviseerd en vind het nogal opmerkelijk dat nu een Spanjaard in Nederland komt vertellen hoe en waar we een haven moeten plannen. En dan een architect, geen ingenieur!
In de Middellandse zee is het getij vrijwel nul en men kent daar helemaal niet het probleem van hoogwater keren. In Arnhem variëren de rivierwaterstanden zeven meter! Kennelijk denkt men met de keuze voor de variant â Sluisâ dat probleem te ondervangen. In de haven, gelegen achter de sluis, wordt een waterstand gehandhaafd die circa drie meter hoger is dan de gebruikelijke Rijn-zomerstand. Een jachthaven achter een sluis heb ik echter nog nergens ter wereld gezien, en iedere havenexploitant weet: daar gaan geen boten komen!
Het recreatieverkeer op de Rijn bij Arnhem is laag en afnemend.Mijn schatting is dat men in deze haven, gemiddeld over het jaar, op minder dan één schip per dag kan rekenen. Per bezoekend schip dus een enorme investering.
Men kijkt vanaf de zo vrolijk gedachte terrasjes vooral naar een lege haven en men heeft vanaf die terrasjes al helemaal geen zicht op de Rijn. De waterkering zal op het peil van 14,35 meter moeten blijven, ook de kerende buitendeur in de sluis.In het plan van de gemeente bevindt de sluis zich op twintig meter afstand van de Rijn, maar dat is niet in overeenstemming met de Richtlijnen Vaarwegen van Rijkswaterstaat. De sluis zal zoân zestig meter naar binnen moeten komen, en de hoogwaterkering moet dus ook zover naar binnen worden doorgetrokken. Zittend op die terrasjes zie je de Rijn dus helemaal niet; integendeel, je blijft tegen een kerende muur aankijken.
Het waterpeil in de haven moet kunstmatig hoog gehouden worden; er moet continu Rijnwater ingepompt worden om verdampings- en lekverliezen te compenseren. Zonder aanvullende maatregelen loopt de haven binnen een maand leeg.
Het Rijnwater is slechts weinig vervuild, maar dat is voldoende om, op termijn, de (afgesloten!) haven en het zandpakket daaromheen te vervuilen. Ook zal de omgeving last krijgen van de hoge waterstand in de haven, omdat deze continu en kunstmatig op dat hoge peil gehandhaafd moet blijven, veel hoger dan de gemiddelde Rijn-waterstand. Dat kan voor de omliggende bebouwing nog nare gevolgen hebben.
Het gemeentebestuur spreekt van een uniek project. Helaas moet ik concluderen dat dat juist is. De harde werkelijkheid is dat een haven op deze plaats geen goed idee is.

Ton Burgers is civiel ingenieur en eigenaar van een bureau dat adviseert over havens, kusten, rivieren en scheepvaart.