Zo noodzakelijk is goed welzijnswerk
Zo noodzakelijk is goed welzijnswerk
Het is door de SP al eerder aangehaald, kijk uit waar, hoe en hoeveel je bezuinigd op het welzijnswerk. De opbrengst van deze uitgave is niet meteen meetbaar of zichtbaar, maar op de langere termijn wel merkbaar. In de Gelderlander van vandaag geeft welzijnskoepel Rijnstad een kijkje in de keuken en vertelt waar men zoal mee bezig is en tegen aanloopt.
Rijnstad moet helaas pijnlijke keuzes maken
Meer dan ooit doen Arnhemmers die hulp nodig hebben een beroep op maatschappelijk werkers, sociaal raadslieden, opbouwwerkers, participatiewerkers en jongerenwerkers. "De behoefte is groot. Steeds meer mensen komen in de problemen. Zo hadden wij tot voor kort te maken met wachtlijsten voor schuldhulpverlening en beijveren jongeren zich voor de komst van een nieuwe jongerencentrum", zegt directeur Luciënne van den Brand van welzijnskoepel Rijnstad.
Maar de bezuinigingen op welzijn hangen de organisatie als een molensteen om de nek. Nu al kan de organisatie niet aan alle vragen om hulp voldoen. Rijnstad moet zes ton bezuinigen. Daar bovenop komt nog een groot deel van een korting van 350.000 euro of 850.000 euro op gemeentelijke subsidies voor welzijn en zorg, afhankelijk voor welke bezuinigingsoperatie de politiek kiest.
De baan van twintig medewerkers van de welzijnskoepel staat op de tocht. Daarnaast moet Van den Brand als de bezuinigingen doorgaan, keuzes maken. "De tijd van de kaasschaaf is voorbij. Dat kan echt niet meer. Ik heb een lijstje ingediend bij wethouder Barth van Eeten. We moeten pijnlijke keuzes maken. Er zal dan een jongerencentrum dichtgaan. Ik ga niet het aanbod in een jongerengebouw halveren. Je kunt niet kiezen tussen het afsluiten van de telefoon of het gas, water of licht. Dat slaat nergens op. Het is open of dicht. En uit een wijk zal het opbouwwerk verdwijnen", zegt Van den Brand, die voorstelt ook een peuterspeelzaal voor een aantal dagdelen per week te sluiten.
Rijnstad heeft in de stad meer dan dertig locaties: buurthuizen, jongerencentra en speelzalen. "Wij hebben vier zelfstandige wijkcentra gesloten. We brengen deze buurthuizen nu onder bij nieuwe brede scholen, maar zijn dan veel duurder uit. En dat gaat weer ten koste van het aanbod. Het geld moet ergens vandaan komen. Ik kies liever voor dienstverlening dan voor stenen", benadrukt Van den Brand.
Wat haar steekt is dat de gemeente Arnhem op de subsidies voor welzijn en zorg kort. "Dat wij geen instellingensubsidie meer krijgen vind ik terecht. Elk hapje subsidie dat we nu krijgen is gekoppeld aan een dienst die wij leveren. Ik kan dan ook vreselijk pissig worden als de gemeente roept: los het maar op, jullie zijn groot genoeg. Terwijl wij ons dienstenpakket moeten beperken. Daar heb ik grote moeite mee".
Jongere telt opeens weer mee
Welzijnskoepel Rijnstad laat mensen die in de problemen zitten ook zelf de handen uit de mouwen steken. "Wij leggen de verantwoordelijkheid mede bij hen".
Achter de knoppen van de geluidsinstallatie van jongerencentrum Willemeen in Arnhem komt de jongen tot leven. Vroegtijdig heeft hij de school verlaten en maandenlang hing hij doelloos op straat rond. "Hij is nu weer iemand. Telt weer mee in de samenleving en krijgt weer zelfvertrouwen", zegt Luciënne van den Brand, directeur van welzijnskoepel Rijnstad in Arnhem.
Rijnstad is een organisatie die Arnhemmers bij wie het even niet loopt op de been helpt. "Waarbij wij ook een deel van de verantwoordelijkheid leggen bij de volwassenen en jongeren die hulp nodig hebben. Jeugdigen bezoeken niet alleen een jongerencentrum, maar zorgen voor de belichting, draaien bardienst en maken de programmering".
Alleen al bij Willemeen zijn tachtig vaste vrijwilligers actief. Nog eens 150 helpen bij speciale evenementen. Rijnstad werkt met 1.000 tot 1.200 vrijwilligers. "Ze verzorgen de spellenuitleen, fungeren als buurtbemiddelaar en zijn actief in buurthuizen, heel divers".
Een kwart van de vrijwilligers is jonger dan 21 jaar. En van de jongeren is 30 procent allochtoon. "En dan zeggen ze nog dat zij zich niet betrokken voelen", schampert Van den Brand. Het jongerenwerk is een belangrijk onderdeel van Rijnstad. Medewerkers zoeken de jeugd op. Ze gaan naar scholen. "Om te voorkomen dat ze uitvallen. Ãén zoekt de jongeren op straat op. Hij draagt een poloshirt met als opschrift jongerenwerker".
"Eerst vond ik dat een idioot idee. Maar het werkt. De jongeren spreken hem aan.  Die hebben vaak al voortijdig de school verlaten. Ze bevinden zich in een donker hoekje van onze samenleving. Hun bestaan wordt steeds leger. En die groep groeit".
In de meeste gevallen komt zoiets niet uit de lucht vallen. "Ze komen soms uit gezinnen waarvan de ouders generaties lang niet aan het arbeidsproces hebben deelgenomen. En dat wreekt zich op terreinen als opvoeding, financiën en persoonlijke ontwikkeling".
Volgens Van den Brand komen dergelijke situaties in 30 procent van de gezinnen voor, met name in de vier Vogelaarwijken Presikhaaf, Arnhemse Broek, Malburgen en Klarendal en De Geitenkamp. Vooral daar is Rijnstad actief. Om te voorkomen dat ze het huis uit worden gezet.
Schuldhulpverlening wordt steeds belangrijker. Onze raadslieden kunnen de vraag bijna niet aan.  Op vijf plaatsen in de stad houdt Rijnstad spreekuur. De wachtkamers zitten overvol. "De moeilijkheid is vaak dat een inkomen uit tot wel tien componenten bestaat, een uitkering, kinderbijslag, huursubsidie, belastingteruggave. Daar kunnen ze geen wijs uit worden".
In sommige gevallen spelen er meer problemen tegelijk. Er is sprake van een verslavingsprobleem of een beperkt intelligent vermogen. "En het wordt deze mensen erg makkelijk gemaakt goederen te bestellen bij postorderbedrijven. Ze hebben geen controle op wat er binnenkomt en uitgaat. Wij helpen hen, maar zetten wel druk op de mensen. Ze moeten een contract ondertekenen. Als zij de afspraken niet nakomen, zetten wij de hulp stop".
Op die manier heeft Rijnstad in 2008 zeventig gezinnen op het juiste spoor gezet. "En we waren met 300 gezinnen in de slag om de problemen in kaart te brengen".
Zie ook:
- Zie ook:
- Jurgen Elfrink